Hở hàm ếch bên trong là gì? một số dấu hiệu nhận biết

Hở hàm ếch bên trong là dị tật bẩm sinh kín, thường khó phát hiện do ẩn sâu trong vòm miệng. Tình trạng này có thể gây ra nhiều vấn đề như khó bú, sặc sữa hoặc viêm tai mũi họng tái phát mà phụ huynh không ngờ tới. Việc nhận biết sớm hở hàm ếch bên trong đóng vai trò quan trọng để điều trị kịp thời, đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh cho trẻ.

I/ Hở hàm ếch bên trong là gì?

Hở hàm ếch bên trong, còn gọi là hở hàm ếch mềm hoặc hở vòm miệng dưới niêm mạc, là dị tật bẩm sinh xảy ra khi các cơ trong vòm miệng không khép kín hoàn toàn, tạo thành khe hở ở phần mô mềm phía sau miệng. Khe hở này được che phủ bởi lớp niêm mạc nên rất khó quan sát bằng mắt thường.

Đây là dạng ít phổ biến hơn so với hở hàm ếch điển hình và có thể không gây biến dạng khuôn mặt rõ rệt, tuy nhiên vẫn ảnh hưởng đến chức năng bú, nuốt, phát âm và dễ gây viêm tai mũi họng tái phát ở trẻ.

II/ Dấu hiệu nhận biết hở hàm ếch bên trong

Trẻ bị hở hàm ếch bên trong thường có các biểu hiện bú lâu, kém tăng trưởng, mắc viêm tái giữa nhiều lần, xuất hiện từ giai đoạn sơ sinh đến vài tháng tuổi:

– Bú yếu, bú lâu, dễ bị sặc, đôi khi sữa có thể chảy ngược ra mũi

– Tăng trưởng kém, chậm tăng cân do ăn uống khó khăn

– Thường xuyên bị viêm tai giữa, viêm mũi họng tái phát nhiều lần

– Khi lớn hơn, trẻ có thể nói giọng mũi nặng, phát âm sai

– Quan sát kỹ vòm miệng có thể thấy mô mỏng, trong suốt hoặc có rãnh giữa vòm miệng

Khi trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, phụ huynh nên đưa trẻ đi khám chuyên khoa tai mũi họng hoặc hàm mặt càng sớm càng tốt.

III/ Hở hàm ếch bên trong có nguy hiểm không?

Hở hàm ếch bên trong điều trị đúng thời điểm để trẻ phát triển bình thường

IV/ Cách chẩn đoán hở hàm ếch bên trong

Chẩn đoán hở hàm ếch bên trong cần thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa Tai – Mũi – Họng hoặc Hàm mặt, kết hợp giữa thăm khám lâm sàng và các phương pháp cận lâm sàng hiện đại để đảm bảo chính xác.

– Khám lâm sàng vòm miệng: Bác sĩ sẽ quan sát kỹ hình dạng, màu sắc và độ dày của niêm mạc vòm miệng. Một số trường hợp có thể thấy dấu hiệu khe hở như rãnh ở giữa vòm hoặc mô mỏng, trong suốt.

– Soi vòm họng: Sử dụng dụng cụ khám chuyên khoa để nhìn sâu vào vòm họng, giúp phát hiện những bất thường mà mắt thường khó quan sát được.

– Nội soi tai mũi họng hoặc nội soi mềm: Đây là phương pháp giúp kiểm tra trực tiếp khe hở ở vòm miệng cũng như đánh giá chức năng vòi nhĩ.

– Chụp cộng hưởng từ (MRI): Trong một số trường hợp cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định chụp MRI để đánh giá chi tiết cấu trúc mô mềm và mức độ tổn thương, hỗ trợ cho việc lên kế hoạch điều trị.

– Đánh giá khả năng phát âm: Nếu trẻ đã đến tuổi biết nói, việc kiểm tra âm thanh và giọng nói sẽ giúp phát hiện những bất thường do hở hàm ếch gây ra, đặc biệt là nói giọng mũi hoặc phát âm sai.

Ekip Hành trình Lột xác kết hợp khám + mô phỏng phục hình để đánh giá mức độ can thiệp

V/ Hở hàm ếch bên trong điều trị như thế nào?

Hở hàm ếch bên trong được điều trị chủ yếu bằng phẫu thuật vá khe hở vòm miệng kết hợp luyện phát âm sau mổ. Thời điểm phẫu thuật tối ưu là khi trẻ từ 12 đến 18 tháng tuổi, lúc trẻ đủ sức khỏe và chưa hình thành thói quen phát âm sai. Ca mổ thường do bác sĩ chuyên khoa hàm mặt thực hiện dưới kỹ thuật gây mê toàn thân, với tỷ lệ thành công cao nếu được phát hiện sớm.

Sau phẫu thuật, trẻ cần được luyện nói để phục hồi chức năng phát âm, theo dõi tai mũi họng định kỳ và ăn chế độ mềm trong thời gian đầu. Trong một số trường hợp hở dưới niêm không ảnh hưởng phát âm, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi thay vì phẫu thuật ngay. Tuy nhiên, tất cả trường hợp đều cần được đánh giá kỹ bởi bác sĩ chuyên khoa.

Can thiệp càng sớm, tỷ lệ phục hồi chức năng càng cao

Hở hàm ếch bên trong tuy kín nhưng có thể khắc phục triệt để nếu chẩn đoán và can thiệp đúng lúc. Cha mẹ hãy chú ý các dấu hiệu bất thường, chủ động đưa trẻ thăm khám sớm để điều trị kịp thời, giúp con phát triển khỏe mạnh và tự tin.